Τι είναι οι αμυγδαλές;
Οι αμυγδαλές είναι μικροί αδένες στο λαιμό, ένας σε κάθε πλευρά. Βρίσκονται εκεί για να καταπολεμήσετε τα μικρόβια όταν είστε μικρό παιδί. Μετά την ηλικία των τριών περίπου χρόνων , οι αμυγδαλές γίνονται λιγότερο σημαντικές για την άμυνα του οργανισμού και αργότερα συρρικνώνονται.
Γιατί να τις αφαιρέσουμε;
Οι αμυγδαλές αφαιρούνται εάν προκαλούν υποτροπιάζουσες λοιμώξεις (αμυγδαλίτιδες) που απαιτούν θεραπεία με αντιβιοτικά, παραμονή στο σπίτι και απουσία από τη δουλειά ή το σχολείο ή ακόμα και νοσηλεία. Ο γιατρός σας θα ακολουθήσει τις εθνικά συμφωνημένες οδηγίες προκειμένου να αποφασίσετε εάν πρέπει να αφαιρεθούν οι αμυγδαλές.
Το περιαμυγδαλικό απόστημα είναι μια συλλογή πύου που αναπτύσσεται πίσω από την αμυγδαλή ως επιπλοκή της αμυγδαλίτιδας. Αποτελεί σοβαρότερη κατάσταση και απαιτεί άμεση αντιμετώπιση με αναρρόφηση, διάνοιξη για παροχέτευση του πύου ή και ταυτόχρονη αφαίρεση της αμυγδαλής στην ίδια πλευρά. Συνιστάται αμυγδαλεκτομή για να αποφευχθεί και άλλο επεισόδιο.
Ο άλλος κύριος λόγος για αφαίρεση των αμυγδαλών είναι το μεγάλο μέγεθος και η δημιουργία αποφρακτικών φαινομένων στον αεραγωγό, όπως ροχαλητό και άπνοιες (σύνδρομο υπνικής άπνοιας).
Οι αμυγδαλές αφαιρούνται επίσης σε υποψία κακοήθειάς τους. Μια ταχεία αύξηση του μεγέθους μιας αμυγδαλής ή έλκος ή αιμορραγία μπορεί να συμβαίνει εάν αναπτύσσεται ένας όγκος.
Υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις;
Το παιδί σας ή εσείς μπορεί να μην χρειάζεται να κάνετε αμυγδαλεκτομή. Μερικές φορές τα επεισόδια αμυγδαλίτιδας αραιώνουν από μόνα τους ή η υπνική άπνοια ξεπερνιέται καθώς ο ιστός τους συρρικνώνεται με τα χρόνια.
Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι εναλλακτικές θεραπείες όπως η ομοιοπαθητική κλπ είναι χρήσιμα για προβλήματα των αμυγδαλών.
Επίσης δεν υπάρχουν φάρμακα που να αποτρέπουν την αμυγδαλίτιδα. Τα αντιβιοτικά βοηθούν τα επεισόδια να περάσουν. Ο μόνος τρόπος να μην ξαναεμφανιστούν είναι να αφαιρεθούν οι αμυγδαλές. Πρέπει να τονιστεί όμως ότι η αφαίρεση δε σημαίνει ότι δε θα ξαναεμφανιστεί ποτέ πονόλαιμος, αφού αυτός μπορεί να οφείλεται σε κοινό κρυολόγημα, φαρυγγίτιδα κλπ.
Τι συμβαίνει πριν το χειρουργείο;
Προνοήστε για 1-2 εβδομάδες εκτός σχολείου/δουλειάς. Πιθανώς να χρειαστείτε άδεια ή να ρυθμίσετε τη φροντίδα των παιδιών.
Λίγες μέρες πριν ή και το πρωί πριν την επέμβαση θα γίνουν εξετάσεις για τον προεγχειρητικό έλεγχο. Καλό είναι να έχετε μαζί σας παλιές εξετάσεις που θεωρείτε σημαντικές για το ιστορικό σας. Είναι πολύ είναι σημαντικό να αναφέρετε τάση για ασυνήθιστη αιμορραγία ή μώλωπες στον ασθενή ή σε μέλη της οικογένειας.
Ενημερώστε το γιατρό αν ο ασθενής έχει πονόλαιμο, κρυολόγημα, πυρετό κατά την εβδομάδα πριν από την επέμβαση – τότε θα είναι ασφαλέστερο να αναβληθεί για λίγες εβδομάδες.
Το πρωί της επέμβασης ο ασθενής πρέπει να έρθει στο νοσοκομείο με τα προσωπικά του αντικείμενα, τα φάρμακα και το βιβλιάριο υγείας και τα παιδιά πρέπει απαραιτήτως να συνοδεύονται από έναν γονέα ή νόμιμο κηδεμόνα. (Το τελευταίο ισχύει και για τον προ και μετεγχειρητικό έλεγχο). Χρειάζεται να έχει άδειο στομάχι για να αποφευχθεί η εισρόφηση γαστρικού περιεχομένου κατά την αναισθησία. (Εάν δεν υπάρξουν διαφορετικές οδηγίες, κανένα φαγητό, ποτό ή μάσημα τσίχλας για 6 ώρες πριν το χειρουργείο- επιτρέπεται το νερό μέχρι 2 ώρες πριν και τα συνηθισμένα φάρμακα με μια γουλιά νερό. Το γάλα για τα βρέφη θεωρείται φαγητό, άρα διακόπτεται για 6 ώρες αλλά ο θηλασμός διακόπτεται για 4 ώρες πριν το χειρουργείο.)
Το πρωί επίσης μπορείτε να κάνετε κάποιες τελευταίες ερωτήσεις και υπογράφονται τα έντυπα συναίνεσης.
Πώς γίνεται η επέμβαση;
Το παιδί σας ή εσείς θα κοιμάστε με γενική αναισθησία. Οι αμυγδαλές αφαιρούνται μέσω του στόματος και στη συνέχεια ελέγχεται η αιμορραγία. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές μέθοδοι για να γίνει αυτό (κλασικά χειρουργικά εργαλεία και ράμματα, διαθερμία ή coblation που αφαιρεί και σταματά την αιμορραγία), ανάλογα με την ηλικία και το λόγο για τη χειρουργική επέμβαση, η οποία διαρκεί περίπου 20 λεπτά.
Ο ασθενής μεταβαίνει στη συνέχεια σε μια περιοχή ανάνηψης όπου παρακολουθείται προσεκτικά καθώς ξυπνάει από το αναισθητικό, έτσι μπορεί να είναι μακριά από το θάλαμο για αρκετά περισσότερη ώρα.
Και μετά την επέμβαση;
Είναι δυνατόν η αμυγδαλεκτομή να γίνει με νοσηλεία ημέρας έτσι ώστε να μπορεί να πάει κανείς σπίτι το ίδιο βράδυ. Άλλες φορές μπορεί να μείνει στο νοσοκομείο για μία νύχτα. Είτε έτσι είτε αλλιώς, επιτρέπεται να πάει κανείς στο σπίτι όταν τρώει και πίνει και αισθάνεται αρκετά καλά. Ακόμα και για τους ενήλικες συνιστάται να υπάρχει κάποιος συνοδός για να τους πάει σπίτι και να μείνει μαζί τους το πρώτο βράδυ.
Μερικοί ασθενείς αισθάνονται ναυτία μετά την επέμβαση. Μπορεί να χρειαστεί κάποιο φάρμακο γι’ αυτό.
Ο λαιμός θα πονάει αλλά θα βελτιώνεται καθημερινά. Μπορεί να χειροτερέψει προς την 5-7η μέρα πριν να περάσει. Χρειάζονται παυσίπονα τακτικά (εκτός από ασπιρίνη) ειδικά στα παιδιά ώστε να μην προλαβαίνουν να πονέσουν. Συνήθως εναλλαγή παρακεταμόλης και ιμπουπροφένης είναι αρκετή. Επίσης μπορεί να πονούν αντανακλαστικά τα αυτιά.
Ξεκινήστε να τρώτε από την πρώτη μέρα. Αρχικά και με τις οδηγίες του αναισθησιολόγου, επιτρέπεται νερό και μετά έναρξη μαλακών τροφών, όπως κρέμα, γιαούρτι, παγωτό. Σύντομα επιτρέπονται κανονικές τροφές, αλλά όχι ζεστές, πικάντικες ή όσες μπορεί να τραυματίσουν το λαιμό, πχ ξηροί καρποί κλπ. Η κατάποση φαγητού θα βοηθήσει το λαιμό να θεραπευτεί και θα βοηθήσει με τον πόνο επίσης. Πάντα να πίνετε αρκετό νερό με κάθε γεύμα. Αν δεν καταφέρνετε να φάτε και ιδίως να πιείτε, κινδυνεύετε από αφυδάτωση και μόλυνση. Αυτό είναι συχνότερο στα παιδιά και μπορεί να απαιτεί επιστροφή στο νοσοκομείο.
Ο λαιμός θα εμφανίσει επίχρισμα λευκού χρώματος, αυτό είναι φυσιολογικό. Μπορεί επίσης να δείτε μικρά νήματα στο λαιμό – αυτά είναι ράμματα και θα πέσουν από μόνα τους.
Ο ασθενής μένει μακριά από το σχολείο ή τη δουλειά για 10 έως 14 ημέρες, στο σπίτι μακριά από πολυκοσμία και καπνιστές, άτομα με βήχα και κρυολογήματα.
Μπορεί να υπάρχουν επιπλοκές;
Η αμυγδαλεκτομή είναι γενικά πολύ ασφαλής, αλλά κάθε επέμβαση μπορεί να έχει μικρό κίνδυνο.
Η πιο συνηθισμένη επιπλοκή είναι η αιμορραγία. Περίπου 4-5 στα 100 άτομα θα πρέπει να ξαναγυρίσουν στο νοσοκομείο λόγω αιμορραγίας, αλλά μόνο 1 από κάθε 100 θα χρειαστεί κάτι παραπάνω από παρακολούθηση. Και αυτό παρατηρείται πιο συχνά κοντά στην 7η μέρα. Επικοινωνήστε αμέσως με το γιατρό σας αν δείτε καθαρό αίμα στο στόμα σας- συνήθως πάνω από ένα κουταλάκι του γλυκού, θα χρειαστεί να σας δει στο νοσοκομείο.
Όπως σε κάθε άλλη επέμβαση, υπάρχει πιθανότητα μόλυνσης ή πυρετού. Παρόλο που ο πυρετός δεν είναι κάτι ασυνήθιστο, και σε αυτή την περίπτωση (πάνω από 38’C) επικοινωνήστε με το γιατρό σας.
Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης, υπάρχει μια πολύ μικρή πιθανότητα να τραυματιστεί ένα δόντι, ειδικά εάν είναι χαλαρό ή τεχνητό. Ενημερώστε εάν έχετε τέτοιου είδους δόντια.
(Οδηγίες από το Βρετανικό οργανισμό ENT UK, The Royal College of Surgeons of England και τα Patient information leaflet Peterborough and Stamford Hospitals, μεταφρασμένες και τροποποιημένες)